Franjevački samostan u Baču, podignut na temeljima iz 6. veka, od kraja 12. veka zasniva današnji izgled. U projektu “Vekovi Bača” Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture kojim rukovodi Slavica Vujović, doživeo je obnovu i otvaranje muzejske postavke (27. jun 2019). Tvrđava Bač sa predelom, u kome su ovaj samostan i pravoslavni manastir Bođani, nominovana je za UNESKO listu svetske baštine. Korzoportal na otvaranju muzejske postavke. Foto koncept: Kaća Lazukić Ljubinković
Kompleks Franjevačkog samostana sa crkvom Uznesenja Presvete Bogorodice (Blažene Djevice Marije) u Baču, svedok je slojevitih, često burnih istorijskih događaja. Sat u Franjevačkom samostanu nešto je stariji od onog na Petrovaradinskoj tvrđavi, ali i na njemu velika kazaljka pokazuje sate, mala (beznačajne) minute. U Baču se ređaju slojevi istorije u kojoj je zabeležena pravoslavna, katolička i otomanska baština.
U novootvorenoj izlagačkoj muzejskoj postavci su celine: Arheološka, Sakralna i Postavka tekstila koja je izuzetno značajna jer govori o šokačkoj baštini u ovom kraju, a artefakte su obradili stručnjaci Etnografskog muzeja u Beogradu. Celokupna postavka zasnovana je na konceptu multidisciplinarne konzervacije u kojoj su obuhvaćeni viševekovni slojevi redovničke franjevačke zajednice, odnosno naselja Bač.
Slavica Vujović, autorka projekta “Vekovi Bača”: Važno je da otvorimo mesta koja se obično vezuju samo za jednu konfesiju. Ljudi se raduju otvaranju i mogućnosti da nauče nešto više i o drugima. Nama i jeste bila ideja da priredimo raznoliku muzejsku postavku u kojoj bi se mogli prepoznati svi, bez obzira na identitet koji nose rođenjem. Te male razlike često nas udaljavaju, a to je samo zbog toga što se ne prepoznajemo. Ovo je korak ka prepoznavanju.
Slavica Vujović o vrednovanju lokalne baštine: Imati lokalnu baštinu mnogo znači. Ali važna je da ne bude zatvorena u sebe, već da pruža ruku svima. To je Bač, to je Franjevački samostan u Baču u kome se narod molio bogu i čuvao život, osnivane su škole, bolnice. Dužni smo da razumemo te ranije slojeve, koliko su pređašnji stanovnici doprineli da danas živimo lepše i kvalitnije, da možemo da uživamo u svim tim plodovima. Ovo je trud da se prošlost približi savremenicima i tek je početak programa koji slede u kojima ćemo kroz različite interpretacije kontekstualizovati i predmete izložene u muzejskoj postavci, priče o konzervatorima … Ovo je živo kultno mesto u koje je ušuškan sadržaj koji je muzejski edukativan. Vekovi Bača su svojevrsna platforma. Sledeći korak je nominacija za UNESKO listu Svetske baštine u septembru.