Monografija – studija koja je već nekoliko meseci u javnosti ima naziv koji će stručnjaci odmah shvatiti kao istorijski poduhvat na Balkanu – Trodimenzionalna morfologija Crne Gore. Radi se o prostornom atlasu čiji je autor arhitekta Vukota Tupa Vukotić (Cetinje 1932 – Podgorica 2002), renesansna ličnost koja je obeležila epohu na prostoru od Beograda gde je bio asistent Bogdana Bogdanovića, član “Medijale”… do Crne Gore gde je zatim stvarao. Monografija koja je pred nama posvećena je njegovom projektu koji je civilizacijski unapredio Crnu Goru.
U stvaralačkoj viziji i radu koji prevazilazi puku arhitekturu, Vukota Tupa Vukotić u izvesnom smislu predstavlja crnogorskog Gaudija. … Počeo je istraživački rad na trodimenzionalno-morfološkom, volumenozno-strukturalnom i ambijentalno-prostornom prikazu Crne Gore 1983. godine, a radio ga je dvadeset godina, do smrti… U međuvremenu, ostavio je i druge tragove…
“…U ondašnje vrijeme, kada nijesu postojali računari i programi, bili su to ali i zauvijek ostali, očaravajući prizori iz ptičijeg rakursa, ručno ostvareni crteži tušem i tamnim krejonom, zapravo arhitektonsko-likovni radovi dostojni renesansnih majstora. Upravo nošen takvim energetsko-kreativnim potencijalima, Vukota Tupa Vukotić je pristupio analizi, razradi i stvaranju trodimenzionalno-morfološkog prikaza reljefa i ostalih specifičnosti Crne Gore. U cilju što kompleksnijeg rješavanja komplikovane problematike, a uz pomoć geodetskih podloga, brojnih fotografija i zapisa sa terena, on je sa zanosom kreativno razrađivao i trodimenzionalno uz naglašena zasjenčenja prikazivao, sabijene gradske strukture, nizove kuća, uske ulice, prolaze, trgove, kule i zidine. Na ovim prostorima jedinstven, specifičan, studiozan i analitičan, kreativno-stvaralački angažman arhitekte Vukote Tupe Vukotića, na trodimenzionalno-morfološkom, volumenozno-strukturalnom i ambijentalno-prostornom prikazu Crne Gore, otpočeo je 1983, trajao je gotovo punih dvadeset godina, a završio se njegovim tihim odlaskom 2002… U svojeručno ostvarenom atlasnom setu, nalazi se 108 karata realizovanih na paus papiru, (dimenzija 4.00m x 2.50m u razmjeri 1:25.000). Snažne paradigmatske poticaje, Vukota Tupa Vukotić je dobio u vrijeme i nakon kreiranja vrlo zahtjevnih urbanističkih projekata za obnovu, rekonstrukciju i revitalizaciju starih gradskih cjelina: Ulcinj (1982), Cetinje (1984), Drač (Titograd) (1988), Stara varoš, Podgorica (1993), Rijeka Crnojevića i dr… (Slobodan Bobo Slovnić).
Projekti Vukote Tupa Vukotića
U monografiji je univezitetska profesorka Marta Vukotić Lazar opisala sadržajne aktivne godine svog strica u Beogradu – njegovo druženje sa Šejkom, Đurićem, Veličkovićem, Oljom Ivanjicki… ali i njegovo arhitektonsko stvaralaštvo. Dokumentovano piše o njegovom školovanju, sadržajnim beogradskim danima, pominje brojne studente arhitekture, kasnije istaknute umetnik, sa kojima se družio Vukota Tupa Vukotić među kojima su – Predrag Ristić, Leonid Šejka, Siniša Vuković, Milorad Mišo Vukotić, Mihailo Mika Čanak, Milutin Trpković.
Promocija u Podgorici, maj 2016.
Monografija Trodimenzionalna morfologija Crne Gore nagrađena je na 25. Salonu urbanizma u Sremskoj Mitrovici, u novembru 2016.
Fotografije iz dokumentacije porodice Vukotić
Izdavač: Donattgraf, Inženjerska Akademija Crne Gore, 2016.
PROČITAJTE I: ranko-radovic-u-zaboravljenom-gradu, https://korzoportal.com/ranko-radovic-knjiga-o-njegovom-likovnom-radu, zlatko-uzelac-barokni-grad-tvrdava-pancevo, foto-esej-virpazar,