Caričin grad/Justiniana Prima, na jugu Srbije, u blizini Lebana, izgradio je jedan od najvećih vizantijskih careva Justinijan Prvi (527-565), na mestu gde je, kako se veruje, rođen. Posle veka istraživanja, priprema se projekat kako bi ovaj arheološki lokalitet (jedini u Srbiji uz Romulijanu u Gamzigradu) bio kandidovan za UNESKO listu svetske baštine. U zahtevnom poslu učestvuju Muzej Leskovca, Republički zavod za zaštitu spomenika kulture i partneri – Zavod za zaštitu spomenika kulture iz Niša i Areheološki institut iz Beograda. Foto: Sanja Knežević, Zavod za proučavanje kulturnog razvitka, Beograd.
Prva arheološka iskopavanja na lokalitetu Caričin grad počela su 1912. godine. Tada je Vladimir Petković na najvišem platou otkrio ostatke episkopske bazilike i pratećih artefakata, te je predočio hipoteze o veličini grada i njegovom trajanju koje do danas imaju vrednost za istraživače. Naredna istraživanja obnovljena su tek 1936. godine. Potvrđeno je da urbano jezgro čine celine – Akropolj, Gornji i Donji grad, na koje se nadovezuju rašireno podgrađe i spomenici u okolini. U sveobuhvatnim istraživanjima otkrivena je celina Akropolja i njegovih bedema, kula, episkopska bazilika, centralna ulica. Tada su započeta iskopavanja Gornjeg grada, a pažnju naučnika privukli su objekti u neposrednoj blizini Caričinog grada. Veliki broj otkrivenih građevina naveo je na važnost koju ima Caričin grad u razvoju vizantijskog urbanizma.
U istraživanjima 2011. primenom savremenih metoda otkriveni su novi delovi Caričinog grada, definisana je trasa akvadukta od 22 kilometra. Za stotinu godina rada na ovom lokalitetu otkriveno je deset crkava iz šestog veka i pet bazilika, što svedoči o značaju grada kao crkvenog središta. Pronađeni su diptih od slonovače, ostava zlatnog novca što govori o monetarnom sistemu…
U projektu Caričin grad od 1978. godine učestvuju najznačajnije arheološke institucije pod okriljem Arheološkog instituta Srpske akademije nauka i umetnosti i Francuske škole u Rimu. Projekat doniraju – Ministarstvo inostranih poslova Francuske u programa „Arheologija u inostranstvu”, zatim Rimsko-germanski centralni muzej iz Majnca 2014, preko Lajbnic fondacije. Učestvuju i Univerzitet u Strazburu, „Johan Gutenberg”, Univerzitet u Majncu, Univerzitet u Kilu, Nacionalni centar za naučna istraživanja Francuske i Institut za arheološku prospekciju i virtuelnu arheologiju „Ludvig Bocman” iz Beča.
PROČITAJTE I: golubacka-tvrdava-u-jeku-obnove, ivan-stevovic-uputstvo-za-putovanje-kroz-vreme-1, ivan-stevovic-uputstvo-za-putovanje-kroz-vreme-2, ivan-stevovic-uputstvo-za-putovanje-kroz-vreme-3, svetski-dan-bastine