U Muzeju Grada Novog Sada, otvorena je (23. novembar – 2. decembar 2018) dragocena dokumentarna izložba „Savka Subotić narodna majka“ čija je autorka Dušanka Marković. Znate li da je Novosađanka Savka Subotić krajem 19. veka na nemačkom jeziku u Beču objašnjavala šta znači preduzetništvo žena u Srbiji i da su je tada bolje shvatili nego u domovini? Danas bi u Srbiji bila zaboravljena da nije istraživača entuzijasta! Foto: korzoportal
Dušanka Marković, Gordana Stojaković, na fotografiji Savka Subotić
Savka Subotić potiče iz čuvene novosadske porodice Polit Desančić. Na školovanju u Beču upoznala je budućeg supruga Jovana Subotića, doktora filozofije. Celog života bila je posvećena prosvećivanju žena naročito sa sela, podstičući ih da svoja znanja rukotvorina pretoče u preduzetništvo.
Dokumenti sa izložbe
Više od šest decenija Savka Subotić radila je na preporodu ženskog rukotvorstva, razvoju domaće tekstilne industrije i upoznavanju domaće i svetske javnosti sa njenim vrednostima. Pokušala je da u evropskim okvirima brendira “srpski salon” (nameštaj, ćilime, zavese, prekrivače od srpskog platna…), ali na žalost u tome nije imala širu podršku, pa su se srpske rukotvorine predstavljale kao istočnjačke… Njeno delo je multidisciplinarno i obuhvata polja domaće radinosti, ekonomije, etnologije, prosvete, muzeologije, antropologije, književnosti, besedništva, kulturne istorije, primenjene umetnosti, sociologije, filozofije, emancipacije žena…
Izložbu „Savka Subotić narodna majka“ u Muzeju Grada Novog Sada otvorila je Gordana Stojaković koja četvrt veka izučava život ove srpske prosvetiteljke i autorka je knjige “Savka Subotić (1834-1918)” (Akademska knjiga, 2018, Novi Sad). Otvarajući izložbu, pored obilja nepoznatih/dragocenih podataka iz života i rada Savke Subotić, podvlači da je ova Novosađanka živela ispred svog vremena – „ Savka Subotić bila je priznata i poznata u evropskim državama. Njena biografija i tekstovi o njenom radu širili su se u svim evropskim novinama tog doba, bila je na elitnim mestima, među vrhunskim intelektualcima, govorila je nekoliko jezika i doživela je počasti koje nije ni jedan intelektualac, njen savremenik tog doba“.
Ostaje fenomen našeg zaborava – zašto je vidljivo, dugotrajno i postojano delo Savke Subotić zaboravljeno, dok su dela njenih savremenica koje su se na evropskom prostoru borile za iste ideje i ostvarenja bila slavljena već tada, a tako je do danas? Očigledno da je shvaćena neprolaznu vrednost njihovog dela. Stoga, ova izložba u Muzeju Grada Novog Sada predstavlja putokaz!