Povodom 125 godina od rođenja arhitekte Nikole Dobrovića (Pečuj, 1897 – Beograd, 1967), u Galeriji Srpske akademije nauka i umetnosti otvorena je izložba „Nikola Dobrović – Pod zastavama modernih pokreta“ ( 24. maj – 14. avgust 2022). Autori: Marta Vukotić Lazar i Bojan Kovačević, kustoskinja je Katarina Živanović. Korzoportal
Izložba u Galeriji Srpske akademije umetnosti (SANU) „Nikola Dobrović – Pod zastavama modernih pokreta“ u osam celina obuhvata njegov rad kao arhitekte, profesora, značajne delove iz života koji govore o jedinstvenoj ličnosti arhitekte – „ostavio je rezultate bez premca u našoj istoriji“ (Milan Lojanica).
Otvaranje, Dušan Otašević, Milan Lojanica, autorski tim
Reč arhitekte Milana Lojanice na otvaranju izložbe „Nikola Dobrović -Pod zastavama modernih pokreta“ – U nazivu izložbe sažimaju se osnovne ideje, smerovi, karakteristike ukupnog Dobrovićevog stvaralaštva, njihov osnovni smisao, smer, ali i čitav lični život. A taj put, to delo obeležava pre svega duhom avangarde i idealima istorijskih društvenih preporoda, kao i misionarstva u oblasti kulture, koji su se pod zastavama modernih pokreta širili Evropom baš u vreme Dobrovićevog školovanja i njegove rane prakse u Pešti i Pragu… Ideja o preporodu je oslonac Dobrovićevog idealističkog uverenja da se arhitekturom ako ne može promeniti svet, može se popraviti. To je u korenu njegovog opredeljenja za tvrdu borbu nove graditeljske misli preživelih shvatanja u arhitekturi prve polovine 20 veka. Taj beskompromisni stav zastupljen u čitavom njegovom delu svrstava Dobrovića među pionire moderne na srednjeevropskom i južnoslovenskim prostorima…
Izložba „Nikola Dobrović – Pod zastavama modernih pokreta“ je multimedijalna – izložena je arhivska građa, pojedina prvi put – dokumenti, projekti, razglednice, knjige, fotografije njegovih izvedenih dela i porodične, video radovi o Dobrovićevom opusu u Pragu, Dubrovniku i Beogradu priređenih za izložbu, makete izvedenih objekata među kojima centralno mesto zauzima zgrada Generalštaba u Beogradu, delimično srušena u NATO bombardovanju 1999. (do danas nije obnovljena!), nekoliko slika njegovog brata Petra Dobrovića…
Marta Vukotić Lazar, reč u Katalogu izložbe „Nikola Dobrović – Pod zastavama modernih pokreta“ – … Kada se osvrnemo na lik i delo arhitekte Nikole Dobrovića, vidimo ga, na prvom mestu, kao pobednika na brojnim arhitektonskim konkursima i graditelja mediteranskih vila u Kraljevini Jugoslaviji između dva svetska rata, dok nakon Drugog svetskog rata, ovaj čovek snažnog borbenog duha, postaje glavni arhitekta i prvi planer „Velikog Beograda“… vizionar, a ređe graditelj monumentalnih zdanja… redovni profesor Arhitektonskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, redovni član SANU… ali iznad svega umetnik idealista, poštenog i snažnog duha, koji je verovao da se urbanizmom i arhitekturom može boriti za novo, pravednije i bolje društvo...
Izložbu „Nikola Dobrović – Pod zastavama modernih pokreta“ otvorio je vajar Dušan Otašević. SANU je ovu godinu posvetio Nikoli Dobroviću, njegovom praškom i dalmatinskom opusu, preko dubrovačkog, montenegrinskog do beogradskog, akademskoj karijeri u Beogradu kada su studenti Arhitektonskog fakulteta njegova predavanja ispraćali ovacijama.