U Nacionalnom umetničkom muzeju u Temišvaru otvorena je izložba (17. novembar 2023) “Paralele. Temišvar/Novi Sad”, koja je rezultat saradnje Galerije Matice srpske sa ovim muzejom. Korzoportal
Izložba “Paralele. Temišvar/Novi Sad”, nastala je kao težnja Galerije Matice srpske iz Novog Sada i njenog partnera iz Nacionalnog umetničkog muzeja u Temišvaru, kako bi na likovnom polju pokazali jedinstvo prostora koje je kroz istoriju geografski menjalo imena, ali su mu svojestvene zajedničke karakteristike koje se očituju i na polju umetnosti.
Filip Petku, dir. Nacionalnog muzeja, Tijana Palkovljević Bugarski, upravnica GMS
Izložba “Paralele. Temišvar/Novi Sad” nastala je pod krovom Evropske prestonice kulture koju je Novi Sad dobio 2022, a Temišvar ove, 2023. godine. Ovoj temišvarskoj, prethodila je novosadska izložba u Galeriji Matice srpske “Paralele. Novi Sad/Temišvar kada je bilo izloženo šezdeset umetničkih dela (ikone, portreti, pejsaži, mrtve prirode, apstraktne kompozicije). Sada u Temišvaru, izložena su ista dela, ali u drugačijoj postavci ambijenta Barokne sale Nacionalnog umetničkog muzeja. Centralne portretisane ličnosti su dvojica dobrotvora, naš Sava Tekelija i rumunski Žigmund Ormoš.
Portret Save Tekelije
Upravnica Galerije Matice srpske Tijana Palkovljević Bugarski na otvaranju izložbe u Temišvaru ponovila je da za kulturno nasleđe ne postoje državne ni nacionalne granice što dokazuje i izložba “Paralele. Temišvar/Novi Sad” – “Nama je zadovoljstvo što će publika moći da vidi našu ideju o preplitanju kolekcija dva muzeja, jer mi, kada poredimo našu i njihovu stalnu postavku vidimo da su prisutni isti autori, teme, stilovi. To govori o jedinstvu umetničkog prostora koji možete nazvati Austro-Ugarska, Centralna Evropa ili kao danas, Zapadni Balkan, što je nebitno i promenljivo. Suštinski, ova izložba pokazuje da pripadamo jedinstvenom modelu što nas obavezuje da zajednički brinemo o kulturnom nasleđu, bez obzira u kojoj državi živimo. Sigurno je da je ova saradnja dobar temelj za buduće projekte u konzervaciji, edukaciji, ali i u oblasti novih izložbi koje tek planiramo”.
Kustoskinja i autorka izložbe “Paralele. Temišvar/Novi Sad” Aleksandra Čalovski ističe specifičnost ove temišvarske postavke – “Prvi put pošto je naslikan portret Save Tekelije u Pešti, pa prenet u Novi Sad, slika putuje van Srbije. Prethodno je iz Galerije Matice srpske bio u Beogradu. Tako da je ovo putovanje velikog dobrotvora Save Tekelije u njegov povratak u zavičaj, s obzirom da je rođen i živeo u Aradu, a sada je u Temišvaru”.
Pored toga, navodi imena slikara čija dela se nalaze u kolekcijama iz 18, 19. i 20 . veka i u Galeriji Matice srpske u Novom Sadu, i u Nacionalnom umetničkom muzeju u Temišvaru. To su Stefan Tenecki, Teodor Ilić Češljar, Konstantin Danilo, a najveće ime na izložbi je Stevan Aleksić čiji lik je bio vizuelni identit novosadske izložbe “Paralele. Novi Sad/Temišvar” prošle godine.
Izložba “Paralele”, sa istom postavkom prvo u Galeriji Matice srpske, sada u Nacionalnom umetničkom muzeju u Temišvaru jeste jedinstven Imaginarni muzej Evropske prestonice kulture u kome se nalaze likovna dela iz oba muzeja, postavljena tako da se ne zna koje odakle dolazi. I to je srž izložbe “Paralele” – zajednički prostor bez granica, u kome caruje umetnost.
Odabir eksponata za izložbu sačinile su kustoskinje Aleksandra Čelovski i Mihaela Irimesku.